Sürdürülebilir Kalkınmanın Temel Taşı: ÇED Süreci
Çevresel Etki Değerlendirmesi (ÇED), planlanan bir proje ya da faaliyet sonucunda oluşabilecek çevresel etkilerin önceden belirlenerek, bu etkilerin en aza indirilmesi amacıyla gerekli önlemlerin alınmasını sağlayan bilimsel ve yönetsel bir süreçtir. ÇED, yalnızca bir raporlama aracı değil; aynı zamanda karar vericilere çevresel etkiler konusunda rehberlik eden, sürdürülebilir kalkınmayı ve çevresel korumayı esas alan stratejik bir yaklaşımdır.
ÇED süreci, herhangi bir yatırım ya da faaliyet hayata geçirilmeden önce çevreye olan etkilerin sistematik şekilde analiz edilmesini ve bu etkilerin sosyal, ekonomik ve teknik açılardan değerlendirilmesini kapsar. Süreç, yatırım kararını doğrudan vermek yerine, karar vericilere çevresel etkileri net ve şeffaf biçimde sunarak daha bilinçli ve sorumlu adımlar atılmasına zemin hazırlar.
Neden ÇED Raporu Hazırlanmalıdır?
ÇED’in temel amacı, ekonomik ve sosyal kalkınma hedeflerinden taviz vermeksizin, doğal kaynakların korunması ve çevresel değerlerin sürdürülebilirliğinin sağlanmasıdır. Bu bağlamda;
Planlanan faaliyetin çevreye olan olası olumsuz etkileri önceden belirlenir,
Bu etkileri en aza indirecek önlemler tariflenir ve uygulanması sağlanır,
Faaliyetlerin çevre üzerindeki etkilerinin sosyal boyutu da analiz edilir,
Alternatif çözüm önerileri değerlendirilerek daha az etkili seçeneklerin hayata geçirilmesi teşvik edilir.
Yasal Yükümlülükler ve Süreç Yönetimi
Faaliyet öncesinde ya da mevcut faaliyetlerde herhangi bir değişiklik planlandığında (örneğin kapasite artışı, faaliyet yerinin değişmesi vb.), ilgili yatırımın Çevresel Etki Değerlendirmesi Yönetmeliği kapsamında değerlendirilmesi zorunludur. Bu süreç, projenin niteliğine göre iki ayrı şekilde yürütülür:
EK-1 Listesinde yer alan projeler için ÇED Raporu,
EK-2 Listesinde yer alan projeler için ise Proje Tanıtım Dosyası (PTD) hazırlanmalıdır.
Bu rapor ve dosyalar, T.C. Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığı tarafından yayımlanan Yeterlik Tebliği’ne göre yetkilendirilmiş kurumlar tarafından hazırlanmalı ve Bakanlığa sunulmalıdır. Ayrıca, bazı projeler için ÇED Kapsam Dışı görüşü alınması da mümkündür.
ÇED Kararı Olmaksızın Faaliyet Başlatılamaz
Mevzuat gereği, bir faaliyet için “ÇED Olumlu” ya da “ÇED Gerekli Değildir” kararı alınmadan:
Teşvik belgesi verilemez,
Herhangi bir onay ya da izin çıkarılamaz,
Yapı ruhsatı düzenlenemez,
İhale süreci başlatılamaz,
Ve yatırımla ilgili herhangi bir uygulamaya geçilemez.
ÇED süreci tamamlanmadan başlanan faaliyetler, Çevre Kanunu’nun 15. maddesi ve ÇED Yönetmeliği’nin 19. maddesi uyarınca faaliyet durdurma ve ciddi idari para cezaları ile sonuçlanabilir. Ayrıca, ÇED Raporu veya Proje Tanıtım Dosyasında belirtilen hususlara uyulmaması halinde de benzer yaptırımlar uygulanır.
Kabaçam Çevre Danışmanlık Olarak Ne Sunuyoruz?
Kabaçam Çevre Danışmanlık olarak, çevre mevzuatına tam uyumlu ve yatırım süreçlerini aksatmayacak şekilde profesyonel ÇED hizmetleri sunmaktayız. Alanında uzman mühendis ve danışmanlardan oluşan ekibimiz, çözüm ortaklarımızla birlikte projelerinizi çevresel sorumluluk çerçevesinde güvenle hayata geçirmeniz için yanınızdadır.
Hizmet kapsamımız:
ÇED Raporu hazırlanması
Proje Tanıtım Dosyası (PTD) hazırlanması
ÇED Kapsam Dışı değerlendirmesi
Bakanlık süreçlerinin takibi ve danışmanlık
Alternatif çözümler ve çevresel önlemlerin belirlenmesi
ÇED süreçleri ile yatırım planlamasının entegre edilmesi
